header

خارج فقه القضا (1400-1401) - خارج فقه القضا (1400-1401)

جلسه 72
  • در تاریخ ۱۴ اسفند ۱۴۰۰
چکیده نکات

یا هذا کف عن الغیبة فانها ادام کلاب النار
غیبت: از گناهان کبیره است - بدون خرج، بدون ترس، پر توجیه و زشتی خود را از دست داده است. بیانات زیادی در قرآن و روایات راجع به این گناه داریم. حدیث فوق از زیباترین بیان ها است که ظاهراً ماهم از قرآن است.
آن چه امام حسین علیه السلام فرموده اند یک واقعیت است نه تشبیه. بیان واقع غیبت است که در همین دنیا هم وجود دارد. گلایه از برخی رفتارها از طلاب و غیر ایشان
مستند حکم قاضی اگر زیر سوال رود حکم باقی نمی‌ماند.
گفتگو از قاعده درأ - بیان برخی گفتار ها در ضابطه شبهه مثل ما اوجب ظن الاباحه یا مثل مجرد الاحتمال شبهه است. هرجا علم،اطمینان و علمی نباشد شبهه است.
با نبود حجت معتبر حدّ جاری نیست چه قاعده را بپذیریم و چه نپذیریم. جاهل قاصر و یا مقصر غیر ملتفت هم مشمول قاعده است.
الامتناع بالاختیار لا ینافی الاختیار خطاباً یا ملاکاً بنیان ندارد.


صفحات 433 و 434 : کلیک کنید

متن پیاده سازی شده جلسه هفتاد و دوم سال چهارم درس خارج فقه القضا 14 اسفند ماه 1400

بسم الله الرحمن الرحیم
درس اخلاق؛
قَالَ الِامَام ابُوعَبدِاللهِ الحُسَین عَلَیهِ السَّلام: لِرَجُلٍ اغْتَابَ عِنْدَهُ رَجُلًا يَا هَذَا كُفَّ عَنِ الْغِيبَةِ فَإِنَّهَا إِدَامُ‏ كِلَابِ‏ النَّارِ. 
شخصی در حال غیبت کردن بوده است، که امام علیه السلام به او می‌گویند: دست از غیبت کردن بردار چرا که خورشت سگان جهنم است.
در آستانه‌ی میلاد با برکت امام حسین، امام سجاد و آقا ابالفضل و در نهایت میلاد امام زمان علیهم صلوات الله اجمعین هستیم.
همه می‌دانیم غیبت گناهی پر توجیه و قبح خود را از دست داده است و همچنین کم خرج است و نیاز به دادگاه و پلیس هم ندارد.
یکی از عجیب ترین کلمات در مورد غیبت روایت مذکور از امام حسین علیه السلام است که شاید مُلهم از قرآن شریف باشد. آن چه امام علیه السلام بیان فرمودند تشبیه نیست بلکه واقعیت است که اگر چشم برزخی باشد اکنون هم این‌گونه است.
چرا سگ و خورشت بیان شده است در روایت؟ خورشت زمانی که در سفره می‌آید غذا را خوش مزه می‌کند و اشتهاء و زمان خوردن را زیاد می‌کند. آیا این نکات در غیبت نیست؟ جلسه از کَسلی رها، زمان جلسه زیاد و اشتهاء حُضار در آن جمع، زیاد می‌شود.
از طرفی هم سگ درنده و گوشت خوار و اهلی است، شخص غیبت کننده هم این‌گونه است؛ يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا ... وَ لا يَغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضاً أَ يُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَنْ يَأْكُلَ لَحْمَ أَخيهِ مَيْتاً فَكَرِهْتُمُوهُ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَحيم،  از طرفی گرگ مثال نزدند بلکه سگ را فرمودند چون اهلی و خانگی است و مطلع است، آدم غریبه که غیبت کسی را نمی‌کند!
سوگمندانه باید گفت: حال ما طلبه ها و غیر طلبه و از هر گروه و صنفی که باشیم اصلاح طلب یا اصول گرا خوب نیست؛ غیبت پر توجیه شده و به اسم افشاگری غیبت می‌کنیم. از تریبون ها و افراد با نفوذ هم کسی را ندیدیم متذکر شود و حساس باشد. فرشتگان می‌گویند: این تذهبون. بدرفتاری‌ها و بد کلامی‌ها که در بین ما طلبه‌ها متاسفانه رشد نموده است در مقابله به مثل هم در صورت جواز فقط به خود شخص باید برگردد. آقایان آیات، روایات و دروس اخلاق کجا رفته است نکند برخی درس اخلاق‌ها نیز از معیار خود تنزل پیدا کرده است.
صاحب قیامت برای حسابرسی هیچ عجله‌ای ندارد؛ وَ وُضِعَ الْكِتابُ فَتَرَى الْمُجْرِمينَ مُشْفِقينَ مِمَّا فيهِ وَ يَقُولُونَ يا وَيْلَتَنا ما لِهذَا الْكِتابِ لا يُغادِرُ صَغيرَةً وَ لا كَبيرَةً إِلاَّ أَحْصاها وَ وَجَدُوا ما عَمِلُوا حاضِراً وَ لا يَظْلِمُ رَبُّكَ أَحَداً، سوره کهف:49 ،فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَيْراً يَرَهُ وَ مَنْ يَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ، سوره زلزله:7و 8 ، الْيَوْمَ نَخْتِمُ عَلى‏ أَفْواهِهِمْ وَ تُكَلِّمُنا أَيْديهِمْ وَ تَشْهَدُ أَرْجُلُهُمْ بِما كانُوا يَكْسِبُونَ، سوره یس:65 ؛در ذیل آیه‌ی آخر روایت است مجرم را حاضر می‌کنند و بعد با پررویی می‌گوید: اینان همه از طرف تو هستند و به نفع تو شهادت دادند! این جا است که اعضا و جوارح شهادت می‌دهند و در آخر انسان گله خود را به اعضایش می‌کند: وَ قالُوا لِجُلُودِهِمْ لِمَ شَهِدْتُمْ عَلَيْنا قالُوا أَنْطَقَنَا اللَّهُ الَّذي أَنْطَقَ كُلَّ شَيْ‏ءٍ وَ هُوَ خَلَقَكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ إِلَيْهِ تُرْجَعُون‏، سوره فصلت:21 ؛ نکند این روایات و آیات را  به فراموشی سپرده‌ایم؟! نگفتند یا کمتر گفته شده یا به فراموشی سپرده‌ایم؟
امیدواریم به برکت تقسیم روزی‌ها در این ماه بزرگ – که برخی ادله دال بر این معنا است- روزی همه‌ی ما و خصوصا اهل علم بیشتر از پیش شود ان شاء الله تعالی.

ادامه درس:
بیان شد: هرگاه مستند و پدیده حکم قاضی زیر سوال برود، حکم باید کنار گذاشته بشود و فرقی بین قبول و عدم قبول قاعده درأ نیست خصوصا اگر مستند حکم قاضی معتبر بوده باشد مانند این که سند رسمی ارائه شده الان جعلی بودن آن محرز شده است؛ اما کلام در پدیده غیر معتبر شاید باشد؛ قاضی بواسطه‌ بینه حکم به مطلبی کند ولی بعد به عدالت آن شهود شک کند یا قاضی بواسطه‌ی تجمیع شواهد به حکمی برسد ولی بعدا برخی شواهد زیر سوال برود و دیگر علم آور برای قاضی نباشد. بیان شد هرگاه سند قضایی بموجب ریب و شک نیز از بین برود دیگر حکم سابق قابل عمل نیست.
در این مورد ممکن است کسی بین قبول قاعده درأ و غیر آن فرق بگذارد بنابراین اگر قاعده درأ را قبول نمودیم حکم قضایی را کنار بگذاریم وگرنه حکم باقی باشد و فضلای درس مستحضر هستند که حکم قضایی در اسلام خیلی قوی است و به اندک مناسبت کنار نمی‌رود.
در معنای شبهه برخی گفته‌اند: جاهل قاصر و مقصر غیر ملتفت شبهه‌ی دارئه در حقش جاری است ولی مقصر ملتفت خیر. نکته‌ای عرض کنیم خدمت فضلای عصر در مورد مقصر غیر ملتفت اگر قاعده درأ را نیز نپذیریم خدشه‌ای بر کنار گذاشتن حکم، زده نمی‌شود.

۴۵۷ بازدید

نظر شما

کد امنیتی
مطالب بیشتر...
دانلود صوت جلسه
چکیده نکات

یا هذا کف عن الغیبة فانها ادام کلاب النار
غیبت: از گناهان کبیره است - بدون خرج، بدون ترس، پر توجیه و زشتی خود را از دست داده است. بیانات زیادی در قرآن و روایات راجع به این گناه داریم. حدیث فوق از زیباترین بیان ها است که ظاهراً ماهم از قرآن است.
آن چه امام حسین علیه السلام فرموده اند یک واقعیت است نه تشبیه. بیان واقع غیبت است که در همین دنیا هم وجود دارد. گلایه از برخی رفتارها از طلاب و غیر ایشان
مستند حکم قاضی اگر زیر سوال رود حکم باقی نمی‌ماند.
گفتگو از قاعده درأ - بیان برخی گفتار ها در ضابطه شبهه مثل ما اوجب ظن الاباحه یا مثل مجرد الاحتمال شبهه است. هرجا علم،اطمینان و علمی نباشد شبهه است.
با نبود حجت معتبر حدّ جاری نیست چه قاعده را بپذیریم و چه نپذیریم. جاهل قاصر و یا مقصر غیر ملتفت هم مشمول قاعده است.
الامتناع بالاختیار لا ینافی الاختیار خطاباً یا ملاکاً بنیان ندارد.