مقدمه اصول فقه (1402-1403) - جلسه 17
نقاط مورد اتفاق در مشتق از جهت اطلاق حقیقی یا مجازی
نقطه مورد اتفاق - موقعیت مساله - ثمره بحث در اجتهاد بالمعنی الاعم و بالمعنی الاخص
کلام فخر رازی در ذیل آیهی 124 سوره مبارکه بقره (لاینال عهدی الظالمین)
کانا مشرکین (قطعی) و کل مشرک ظالم (به حکم ان الشرک لظلم عظیم) و الظالم لایناله عهدی (به حکم آیه)
استدلال از طریق اطلاق حقیقی ظالم بر ایشان در زمان خلافت
مقصد اول اصول فقه (1403-1404) - جلسه 17
1. تصور اطلاق برای هیأت، بر مبنای قول به وضع عام و موضوع له عام در هیأت است که اندیشهی صحیح و باور محقق خراسانی است.
و الّا بر مبنای (شاید) مشهور که وضع را در هیأت عام و موضوع له را خاص میداند این اطلاق قابل تصور نیست.
جالب این که این یادآوری را محقق خراسانی در ص 304 از کفایه (در بحث مفاهیم) دارد، هر چند در ص 173(در بحث معلق و منجز) خواسته تمسک به اطلاق را بر مبنای وضع عام و موضوع له خاص نیز تمام و صحیح بداند که به گمان ما در سعی خود موفق نبوده است.
2. باید توجه کرد که اطلاق مطرح در این جا از سنخ اطلاق در سایر موارد که با تصویر آن جامعی درست میشود و دارای افراد متعدد است نیست. اطلاق این جا نوعی از اطلاق احوالی است که با محوریت فرد معین پیدا میشود.
این مطلب را محقق خراسانی در کفایه ج1 ص 395-397 (در بحث مطلق و مقید) بیان کرده است. بیان ایشان در همین مقام میتواند توضیح این مطلب باشد.
3. در مساله از چند جهت گفتگو است: تردید بین نفسی و غیری - بین تعیینی و تخییری - بین عینی و کفایی
از جهت اصل لفظی، اصل عملی، اطلاق مقامی و عرفی چنان از دو جهت دیگر اختلافاتی وجود دارد:
برخی با اقتضای که محقق خراسانی فرموده است مخالفند.
برخی با تفسیرات محقق خراسانی از این سه واجب مخالفند.
اصول فقه-تعارض ادله-الجمع مهما امکن... - جلسه 16
گفتار سوم: اسناد اثبات قاعده و نقد آنها
بیان ادله اول و دوم و بررسی آنها