خارج فقه سیاسی (1402-1403) - جلسه 12
لزوم پایش و پالایش
لازم است در بیانات فقها آنچه حکم است از فتوای اجتهادی سیاسی جدا شود.
چنانکه همین رفتار باید نسبت به نصوص دینی صورت پذیرد.
ارائه چند تمرین در اینباره از عالمان مشروطه و پس از ایشان
مقصد اول اصول فقه (1403-1404) - جلسه 7
تمسک به آیات آمر به اطاعت خداوند لاثبات اصالة التعبد
جواب تمسک: 1. اطاعت دو معنا دارد:
1. ما لایصدق الّا بقصد الامتثال 2. صرف عدم معصیت
و مراد از اطاعت در آیات دوم است نه اول بنابراین در اطیعوا الرسول معنای اول اصلا تصور ندارد.
2. اگر بمعنای اول باشد تخصیص اکثر پیش میآید.
تحقیق مطلب:
معنای اطاعت نه در حدّ ضیق است که مستدل گفت و نه در حدّ موسع که در پاسخ بود.
بنابراین بقصد صله گرفتن یا انجام عمل از روی ترس نیز اطاعت است از این طرف صرف عدم معصیت که اطاعت نیست.
پس باید گفت: اولا: اطاعت یعنی امتثال ثانیا: تعبد امتثال بقصد امر است ثالثا: عبادت پرستش است
دلالت برخی از روایات - استدلال شهید اول به این روایات- جواب استدلال - نتیجه نهایی.
انما الاعمال بالنیات - انما لکل امری ما نوی
تفسیر قرآن کریم(1401-1402) - جلسه 22
پاسخ به پرسش ها:
پاسخ به پرسش سوم(آیا قرائت بسمله در نماز لازم است؟)
برای سوره حمد لازم است. برای سوره برائت بقصد سوره مشروع نیست. برای سایر سوره ها - بنابر وجوب سوره دوم در نماز- اگر بسمله را جزو سایر سوره ها بدانیم باید گفته شود؛ زیرا واجب سوره کامله است و سوره بدون بسمله ناقص است.
اما اگر در جزئیت تامل داشته باشیم، برخی-مثل مرحوم میلانی- با وجود تامل مزبور آن را واجب میدانند. وجه نظر ایشان شاید به مثل روایت یحیی بن عمران همدانی باشد(وسائل الشیعه ج6/ 186 ح6)لکن این روایت معارض دارد و حل معارض بر تقیه دلیل ندارد.
(ر.ک: مستمسک40/10) از این رو به نظر ما بسمله برای هر سوره موافق احتیاط است اما وجوب آن ثابت نیست.
پاسخ پرسش چهارم( آیا تعیین بسمله قبل از شروع در غیر حمد و برائت لازم است؟) در مساله اختلاف است و نظر تحقیق عدم وجوب آن است. بیان صاحب جواهر در این باره قابل دفاع است و ردّ آن قابل دفاع نیست.