عویصه تعدد حاکم بر اساس فقه امامیه و حلّ آن - توضیح عویصه - البته اگر یکی جلو افتاد و حکم کرد دیگران باید متابعت کنند مگر یقین به اشتباه او داشته باشند.
(البته مساله اختلافی است)
احتمالات 5 گانه با فرض تعدد حاکم: 1. همه منصوب باشند به نحو عام استغراقی و همه ولایت فعلیه داشته باشند. 2. همه منصوب هستند ولی یکنفر حق اعمال ولایت دارد. 3. فقط یکی منصوب است. 4. منصوب همه لکن شرط اعمال ولایت،اعمال در صورت توافق است. 5. منصوب مجموعه است من حیث المجموع.
اشکالات این وجوه. راه حل بنابر دو فرض مختلف 1. همه منصوب‌اند به نصب عام بدون نقش برای انتخاب مردم. 2. نصب لازم لکن انتخاب مردم نیز لازم است.

1. استصحاب معمولی: شک در نقل در دوران خود داریم، سابقا نقلی نبوده عدم نقل را به دوران خود می‌کشانیم.
2. استصحاب قهقری: معنا را الان یقین داریم، نسبت به گذشته شک داریم یقین را به گذشته می‌کشانیم.(خواه اصل باشد یا اماره)
3. اصل و اماره ثبوت و تشابه ازمان: این اصول در ما نحن فیه حضور دارد.
نتیجه: تمامیت ادعای انصراف به خصوص متلبس و لو وضع ثابت نشود و بر این تبادر اطمینان وجود دارد پس بر مبنای احتیاج به اطمینان نیز تبادر اشکال ندارد.
وجه دوم و سوم برای اثبات وضع برای خصوص متلبس مورد نقض و ابرام واقع شده است که به آن نمی‌پردازیم.

نقد اندیشه محقق نایینی در ارتباط با حقیقیه دانستن قضایای شرعیه - دلیل محقق نایینی و نقد آن - قضایای شرعیه و مثل«لاینال» قضیه خارجیه است که با آینده منافات ندارد. البته محقق نایینی طبق اصطلاح خود سخن گفته است.اشکال دوم بر کلام محقق نایینی - اشکال بر سخن مرحوم بادکوبه‌ای: سوال جناب ابراهیم علیه السلام از صغری بود نه کبری. جواب: فرمایش خداوند هر دو جهت را روشن نموده است.
قاعده جَبّ: نسبت طرح قاعده از فخر رازی لکن این نسبت تمام نیست لکن قابل گفتگو است.

استفاده دو اصل از کریمه 24 سوره بقره:
فاتقوا النار التی وقودها الناس و الحجارة اعدت للکافرین
1. اتحاد عامل و عمل که در آیات متعددی از قرآن قابل استفاده است نظیر:آیات 177 و261 و 264 و 265 از سوره مبارکه بقره.
مثلا:و لکن البرّ من آمن بالله و الیوم الاخر
2. تجسم عمل در همین دنیا - بنابراین یوم تبلی السرائر(سوره طارق/9) داریم نه توجد السرائر و... .
جنة عرضها السموات و الارض برای هر بهشتی است.