مقدمه اصول فقه (1402-1403) - جلسه 92
در معنای تقرب و داعی و ما یلزم فی العبادة حصول تقرب به قصد امتثال امر و بحث در دیگر انگیزها مثل انتفاع به ثواب عمل - خلاص از عقاب - شکر نعمت ها - استجلاباً لمزیدها - حیاء از خداوند - حبّ الاهی - تعظیم او - لکونه اهلاً للعبادة - لکون الفعل ذا حسن و ذا مصلحة- جلب منافع دنیوی.
شهید اول: لکونه اهلاً للعبادة به اجماع درست است.
غایت ثواب و عقاب و بقیه به اجماع باطل است ولی من میگویم: صحیح است چون غرض فی الجمله حاصل است به علاوه در نصوص دینی مرغبات و مرهبات آمده است.
کلام محقق خراسانی: تقرب به قصد امتثال به ادراک عقل است بقیه معتبر در عبادت نیست.
نقول: عبادیت عمل از ناحیه قصد فاعل نمیآید
بررسی مساله از منظر عقل و نقل.
مقدمه اصول فقه (1401-1402) - جلسه 92
بررسی اصل عملی مرجع در شک در معاملات؛
کلام محقق خراسانی: اصالة عدم الاثر - اصل فساد - دو عبارت از محقق خراسانی - نظر محقق نایینی و مشهور همان نظر محقق خراسانی است.
مخالفت جمعی با اصل فساد و قائل شدن به«اصل عدم اعتبار ما شک فی اعتباره» حصر الخلاف فی الشبهات الحکمیه لا الموضوعیة(المصداقیه)
مقدمه اصول فقه (1400-1401) - جلسه 92
اختلاف در ماهیت اجتهاد از جهت بساطت و ترکّب؟
مقدمات مغفول اجتهاد:
1. مسائلی از فلسفه فقه
2. مسائلی که در اصول باید مطرح شود(در دفتر دوم و سوم)
3. علم به تاریخ و عرف و عادات زمان صدور نصوص
4. مطالعه نظام وار دین حتی مطالعه نصوص مبیّن غیر احکام ( استخراج کلان نظام یا کلان نظام ها و خرده نظام ها از این طرق)
5. فلسفه لغت افزون بر علوم عربیت 6. ...
عوامل دخیل در استنباط (این عوامل از مقدمات نیست البته عوامل به حق دخیل که بیشتر به مقدمات میماند) عوامل نابحق دخیل که با توجه و التفات قابل رفع است و عوامل نابحق دخیل که مغفول و قائم شده میماند.
1. تفسیر فهمنده نص و متکفل استنباط از نگاه قانون گذار به جهان، آخرت و انسان.
2. تعبد انگاری شریعت و عدم آن و حدود آن.
3. روی کرد اجتماعی و سیاسی داشتن و عدم آن
( نظیر رفتار مرحوم طبرسی با آیه ولاتلقوا بایدیکم و دیگران)
مقدمه اصول فقه (1402-1403) - جلسه 91
مسادلی که باید به جای انحصار بحث به تعبدی و توصلی مطرح شود: 1. اذا شک فی سقوط الواجب بفعل الغیر؟
(و آیا استنابه بردار و اذن بردار هست یا نه؟
2. اذا شک در کفایت امتثال با انجام آن در قالب حصّه غیر اختیاری؟
3. اذا شک در کفایت با حصّه محرم؟
4. اذا شک در اعتبار قصد قربت و عدم؟
5. شک فی ترتب الاثر علی وقوع الفعل مطلقا او علی وجه خاص؟
6. اذا شک فی وقوع الفعل عن عمد او خطأ حکم مساله چیست؟
7. ظهور در قصد فاعل دارد یا نه؟ نظیر اختلاف در اعتبار قصد در صدق شین و هدم مروت یا ظهور در اختیار اخذ و عدم یا در افتراق در خیار مجلس
8. ....