header

مقدمه اصول فقه (1401-1402) - جلسه 91

مقدمه اصول فقه (1401-1402)

طرح اطمینان به عدم با توجه به گستره شریعت و سلوک شارع در معاملات. فرق این طرح با طرح قبل.
طرح واکاوی سیره و معامله و رساندن آن به فطرت و عقول.
عدم لزوم احراز اتصال این سیره ها به عصر معصوم علیه السلام.
عمومات و اطلاقات ملفوظ غیر از آن چه مورد مناقشه قرار گرفت مث الناس مسلطون و المومنون عند شروطهم و....
نتیجه: دست فقیه برای تمسک به عمومات و اطلاقات باز است.
طرح اصل عملی/کدام اصل مرجع است؟

مقدمه اصول فقه (1400-1401) - جلسه 91

مقدمه اصول فقه (1400-1401)

انس به محاورات عرفیه و فهم موضوعات عرفیه که در کلام برخی یک پدیده انگاشته شده، اشتباه است. اولی مربوط به روش فهم فهمنده نص است و دومی به امور خارجیه، لغت، نظرات کارشناسان مرتبط است.
معیار بودن محاوره عرفیه - نه دقت های عقلی - نباید به تسامح در فهم کشیده شود؛ زیرا فهم مرادات شارع گاه نیازمند اِعمال دقت است. گاه برای فهم یک نص باید به نظام حلقوی و هرمی ادله توجه کرد.
التحقیق فی المساله:
1. اجتهاد دارای دو معنا است: بالمعنی الاعم - که در همه دانش های مرتبط با فهم متن کارایی دارد - و بالمعنی الاخص که در فقه و استنباط احکام است.
در اجتهاد بالمعنی الاعم فهم موضوعات احکام و مصادیق موضوعات مقدمه نیست ولی در اجتهاد به معنای اخص مقدمه است.
2. مقدمات اجتهاد بدون کاربست آن با مقدمات اجتهاد با کاربست آن در خارج متفاوت است. فهم موضوعات از مقدمات اجتهاد کارآ است.
3. اجتهاد مقدمات مغفولی دارد مثل: فلسفه فقه، مسائل اصول فقه از دفتر دوم و سوم، تاریخ و علم به اقتضائات زمان صدور نص، مطالعه مجموعه دین در یک نظام، علم به فلسفه لغت و ...

مقدمه اصول فقه (1401-1402) - جلسه 90

مقدمه اصول فقه (1401-1402)

درس اخلاق: امام رضا علیه السلام می‌فرمایند: ما ذئبان ضاریان فی غنم ... بأضر فی دین المسلم من حبّ الرئاسة.
خطرناک بودن طلب ریاست در کلام امام رضا علیه السلام
دو جریان در اسلام: ریاست گریز/شهرت گریز با شعار شهرتنی اهلکتنی و ریاست طلب.
سیره عموم علماء و تابعین بر اول/توجیه ریاست طلبی/نشانه ریاست طلبی مذموم/فکر می‌خواهد نه ریاضت/کسی را متهم نباید کرد.
از راه های جایگزین اطلاق لفظی: 1. اطلاق مقامی 2. کشف امضاء از عدم وصول رادع با وجود سیره عام و حاجت 3. اطمینان به عدم از هر طریق مانند سیره شارع بر تصرف و تعبد در معاملات نیست. گستره شریعت....

مقدمه اصول فقه (1400-1401) - جلسه 90

مقدمه اصول فقه (1400-1401)

برخی علوم قطعا از مقدمات اجتهاد است لکن در مقدار تاثیر آن اختلاف است و به اختلاف روشی اجتهاد، مقدار احتیاج متفاوت خواهد بود؛ نظیر علم رجال بر مبنای قطعی (یا کالقطعی) بودن اخبار کتب اربعه و مبنای غیر آن.
مبنای مدرسه‌ای محقق خویی، احتیاج به رجال را مضاعف می‌کند.
اقول: استراحت از علم رجال، تنها بر مبنای قطعی - یا کالقطعی - گرفتن اخبار کتب اربعه نیست بلکه مبنای کفایت وثوق صدور بسیار مؤثر است.
روش فقاهت زیاد مؤثر است. روش مدرسه‌ای در مقابل روش تجمیع ظنون قبول انسداد و شبه آن و عدم قبول انسداد نیز اثرگذار در وجه حاجت به رجال هست.