ادامه تعلیقه ها بر مساله 61
2. وجوب بقاء بر اول اگر ثالث فتوایش به وجوب بقا است و الّا وجوب بقاء بر دوم
3. تخییر در رجوع به اول یا دوم چون نسبت علی السویه است
4. حتما بر دوم چون تقلید اول باطل شد و ابتدایی می‌شود.
بله اگر مجتهد دوم و سوم قایل به جوازند یا سوم قایل به وجوب است مخیر است.
5. بقا بر اول اگر مذهب سوم وجوب است و بر دوم اگر جواز است خالی از وجه نیست. لکن اگر بقا بر اول مستلزم بطلان عمل مطابق رأی دوم باشد آن نیز در مدت زیاد بر رأی دوم بماند.
6. سید حکیم و من تبع ایشان بر اساسی که مناقشه دارد.

سوال: ادعای جبر ضعف سند و دلالت این دو روایت با عمل مشهور
جواب: مساله اختلافی است و به گمان ما صرف شهرت بر مفاد تا اطمینان آور نباشد جابر نیست و در این جا چنین شهرتی نیست.
نسبت به روایات گروه دوم: موضع علماء واحد نیست. برخی مثل محقق اردبیلی مطمح نظر قرار نداده و برخی مانند مهذب الاحکام مورد نظر قرار داده‌اند.
لکن بر فرض وجود اطمینان به صدور، مناقشاتی بر کلی انگاری کلام نبی مکرم صلی الله علیه و آله و شمولش نسبت به پست هایی مثل قضاوت و دلالتش بر حرمت وجود دارد.
پس ادعای دلالت این طایفه بر حرمت نیز قابل قبول نیست.
نسبت به روایات گروه سوم: ضعف سند احتمال صدور آن جدلاً (پس از جنگ جمل) وجود نگاه هایی از ابن خطاب به زن، عدم تناسب بین علت و معلول، مخالفت روایت نقص ایمان با قرآن کریم، برخی سوء ظن ها که علیه صدیقه طاهره سلام الله علیها می‌خواستند بسازند و عدم کفایت خبر واحد در روایات غیر احکام عرصه را بر این گروه تنگ می‌کند.
طایفه چهارم: هر چند بعضاً واجد سند معتبر است لکن استثناء هم وجود دارد و دلالت برخی مخدوش است.
این وضعیت بر طائفه پنجم نیز حاکم است.

شرحی بر تنبیه دوم در فقه - اقتراح نهایی
مساله 8 تعریف تقلید به: الالتزام بالعمل بقول مجتهد معین(و ان لم یعمل و لم یعلم و لم یأخذ رسالته)
تقسیمات این مساله در 13،35 و 62
آراء و تعلیقات در تحقق تقلید: 1. صرف التزام کافی نیست برای ترتیب برخی آثار 2. التزام لازم نیست بلکه معیار عمل است 3. تعلیم مسائل رساله لازم است 4. برای صحت عمل کافی است نسبت به سایر آثار نه. 5. ...

تکمیل اقتراح مساله 60 - مساله 61: مرگ مجتهد اول و دوم و نظر مجتهد سوم: اظهر بقا بر مجتهد دوم است نه اول.
ایضاحات مساله:
1. اصل بقاء در مساله 9 آمده است. متن مساله 9
2. مساله 61 بر اساس فرض جواز بقاء آمده است.
3. اصلاح عبارتی متن از ثم به فاء
تعلیقات؛
تذکر: اختلاف در این جا نشأت گرفته از اختلاف در تقلید از اعلم و حدود آن است.
آیت الله سیستانی: واجب رجوع به اعلم از زنده است و باید ... .