العبادات و الدواعی و الحکم المترتبه علیها المدلول علیها فی النصوص. الظاهر من مقالة الخراسانی هنا ان النسبة بینهما نسبة المؤثر الی اثره بنحو الاستیجاب.
مخالفت محقق نایینی با این نظر که اگر چنین بود تعلق امر به خود این اغراض اولی بود. پس عبادات معدّات برای این اغراض هستند و امور غیر اختیاری للمکلف واسطه می‌شود.
وی با تصویر جامع به نحو تصویر محقق خراسانی مخالفت می‌کند.
بیان شبهه: نسبت به کریمه« ان الصلاة تنهی عن الفحشاء و المنکر» پاسخ به این شبهه:
1. بعضی از نمازها ناهی است.
2. نمازگزار تا مشغول نماز هست متناهی است.
3. نماز نهی می‌کند لکن نمازگزار متناهی نمی‌شود.
4. بنحو اقتضاء است نه علت تامه.
دلالت روایات نیز بر این چهار وجه - بیان روایات.

جلسه سی و نهم 1400-1402
جلسه هجدهم 1401-1402
ازاله بکارت به غیر وطی
سه نظر در مساله
1. ثبوت مهر المثل مطلقا
2. ثبوت ارش البکارة به شرط اکراه
3. ثبوت ارش البکارة در صبیه مطلقا و در بالغه به شرط اکراه
نظر صحیح با استناد به دو روایت نظر اول است
بیان مبنای هر نظریه

تمسک به اطلاقات لفظی و عمومات در آیات خالی از اشکال نیست. وجه تمسک نزد مشهور عرفی گرفتن معنای مثل بیع، تجارت و عقد است لکن این تمسک در احل الله البیع و تجارة عن تراض اگر قابل دفاع باشد در اوفوا بالعقود قابل دفاع نیست چون وفاء به عقود جامع شرائط مورد امر است(دقت شود).
بررسی اطلاق مقامی؛
برخی از محققان دانش اصول فقه به اطلاق مقامی تمسک کرده‌اند.
دو مشکل در مسیر تمسک به اطلاق هست: 1. انه موقوف علی احراز تصدی المولی لبیان تمام مرامه بشخص ذلک الخطاب نه به مجموع خطابات لکن این اشکال پاسخ دارد. یک تمسک کافی است که از مجموع خطابات و سکوت باشد.
2. باید گفت: مولا در مقام بیان بوده و چیزی نفرموده است، در حالی که در مقام چیزی نفرموده مسلّم نیست بلکه به دست ما نرسیده است و اصل نفی احتمال ورود بیان خاص هم نداریم.
راه های دیگر برای نیل به مقصود...

ان البحث عن حقیقة الاستعمال لیس بحثاً عن شیء مجهول حتی یوجّه النزاع فیه - ذاهب الی الافناء لا یمکنه انکار العلامیة و ذاهب الی العلامیة لایمکنه انکار کون اللفظ و وجهاً للمعنی و...
نتیجه: در بسیاری از موارد نزاع واقعی نیست.
اشتراط انحصار نیز چنین است - چیزی به نام انحصار نداریم نهایتاً خلاف متعارف است.
مساله عقلی نیست - نوعی خلط مثل استلزام صدور کثیر از واحد
اقتراح: جواز الاستعمال علی وجه الحقیقة اگر همه اطراف معنا حقیقی باشد بالقرینه مگر در مقام تعمیه و ابهام گویی.
مناسبات قرآن و مساله بطون با استعمال در بیش از یک معنا