بیان 4 اشکال بر تمسک به اجماع از سوی محقق حکیم
اشکال صغروی، کبروی از دو جهت و منهجی بر آن
محور دوم بحث:
احوال و اقتضائات کثیری از مسلمانان تازه بالغ یا قبل بلوغ
لایقال: که عارض غیر غالب است چون چنین نیست
کلام محقق خراسانی در مساله: معرفت لازم است - ظن معرفت نیست و با عجز معذور است لکن تقلید از سلف تقصیر است نه قصور.
نقد کلام محقق خراسانی ... قطع عذر است.
کلام شیخ عبدالنبی عراقی(اراکی):
پیامبر از علم نمی پرسیدند... و اگر اقامه برهان لازم باشد اسلام و ایمان جمع کثیری زیر سوال می رود.
اقول: ایشان استدلال را به فراخور حال نگرفته است مه این گونه صحبت می کنند.

کلام محقق خراسانی در نفی مقدمیت - کلام خود ما در اثبات مقدمیت عرفی مخصوصا مقدمیت عدم ضد در وقت وجود ضد آخر - طرح مساله اعدام مضاف و ان للاعلام المضافة حظا من الوجود - لا میز فی الاعدام من حیث العدم
معنای مقدمه چیست؟
معنای اعدام حظی از وجود دارند یعنی چه؟ طرح دو نظر کلام تهذیب الاصول و کلام فلاسفه تفصیل بین صدق مقدمه بر ترک در وقت وجود ضد آخر و عدم صدق مقدمه بر ضد موجود برای ترک ضد آخر.
رای تحقیق در مساله: مساله صور متعدد دارد و صدق مقدمیت در برخی هست و در برخی نیست.

درس اخلاق - منطقهم الثواب - شبهات فاطمیه
محور سوم: ترکیز بر نصوص شرعی در مساله - بسآمد لفظ آمنوا و ... در قرآن.
استعمال لفظ یقین همینطور متعلق به آخرت،آیات و غیر این ها.
تقسیم یقین به علم الیقین و عین الیقین و حق الیقین
استعمال ماده ظن و رجاء در امر آخرت که 2 مرتبه رفتار اثباتی شده و یک مرتبه سلبی.
توجیهات ظن در امر آخرت از ناحیه مفسران و برخی روایات. روایت‌ی از توحید صدوق در این باره در پاسخ به سوال راوی.
ظن یقین و طن شک - احتمال اخبار و انشاء - نقل کلامی در این باره از لغت - عدم کفایت ظن در امر آخرت چه از اصول باشد و چه نباشد.

برخی تفصیلات در مقدمیت عدم ضد خاص برای ضد دیگر
1. مقدمه بودن اعدام ضد موجود برای ضد نیامده (تفصیل محقق خوانساری) در مقابل خلو محل از هر دو ضد.
2. عکس این نظر، مقدمه بودن عدم ضد غیر موجود تا ضد موجود بماند.
نقد کلام محقق خراسانی حلّا و نقضا
آن چه در حل فرمود: ترک ضد کاملا ملائم با ضد آخر است و در نقض به متناقضین نقض کرد.
در عرف چنین نیست مثل مقدمیت عدم رطوبت برای احتراق و قیاسی مع الفارق است.
آیا نزاع واقعی است یا به اختلاف داور است؟