header

تفسیر قرآن کریم(1401-1402) - جلسه 13

تفسیر قرآن کریم(1401-1402)

برخی روایات در مورد لفظ«الله»
1. «استولی علی ما دقّ و جل» از امام کاظم علیه السلام
2. حدیث امام صادق علیه السلام هو شیء خالق الاشیاء و صانعها....
3. بالله الذی لا تحقّ العبادة الّا له.
4. امام عسکری علیه السلام: هو الذی یتالّه الیه عندالحوائج.....
5. امام صادق علیه السلام: الالف الاء الله و اللام الزام الله قلت فالهاء قال: هو ان لمن خالف محمداً.
نعمت حکایت از صنع است - خالق مستحق بندگی است - شریعت دارد الزام می‌نماید و خوار می‌کند. پس این حدیث تطبیق بر نعمت دارد.
لایه‌ای از معنای الله حمل کرد - این که لفظ الله علم است پایه ندارد - این واژه به ذات متجلی اشاره دارد.

فلسفه تفسیر(1400-1401) - جلسه 13

فلسفه تفسیر(1400-1401)

8. اختلاف نهادهای تفسیر در تفسیر آیات:
اشاره به اختلاف روایات وارد در ذیل کریمه(ثم لیقضوا تفثهم) و پرسش عبدالله بن سنان و جواب امام علیه السلام. روایت موسی بن أشیم و توجیه امام علیه السلام
شاید از برخی روایات (روایات تفویض) برداشت شود که ائمه علیهم السلام از شأن معنادهی به آیات برخوردار بوده‌اند.
9. جری و تمثیل یا انحصار: روایات مفسّر قرآن که عهده دار تطبیق غیب در الذین یومنون بالغیب بر امام مهدی عجل الله تعالی فرجه و گاه از باب انحصار است مثل تطبیق اولوا الامر بر ائمه معصومین علیهم السلام و در زمان شک باید جری و تمثیل را مقدم کرد.
دلالت روایات یا قرائن بیرونی گاه تعیین کننده یکی از این دو جهت است.

تفسیر قرآن کریم(1402-1403) - جلسه 12

تفسیر قرآن کریم(1402-1403)

شرح بیشتر و اذا قیل لهم لاتفسدوا فی الارض...
جزم اندیشی و خود حق پنداری مطلق از پیام های این آیه و آیه و اذا قیل لهم آمنوا کما آمن الناس است.
توضیح ان الله علی کل شیء قدیر و پاسخ های داده شده به اشکال معروف در اطراف آن.
1. نظیر ورود دنیای بزرگ در چشم کوچک است.
2. الذی سألتنی لایکون
3. رابطه قدرت و عجز رابطه ملکه و عدم است و عجز جایی صادق است که قابلیت باشد.

تفسیر قرآن کریم(1401-1402) - جلسه 12

تفسیر قرآن کریم(1401-1402)

اطلاقات واژه «الله» - سه اطلاق در این واژه:
1. بر ذات مستجمع صفات کمال و جلال - عَلَم - و الف و لام جزء کلمه است.
2. بر ذات با اعتبار ظهور و تجلّی مطلق - که ظهور و تجلّی در ذات موضوع له داخل است.
3. بر ذات باعتبار ظهور و تجلّی خاص - فیض مقدس.
(بهتر است به 2 اطلاق برگردد و جدا کردن اطلاق 2و3 از یکدیگر موجّه به نظر نمی‌رسد.)
شبهه فخر رازی و دیگران و پاسخ به آن
در اصل و نوع کلمه اختلاف است که به تفصیل در سلسبیل آمده است. بررسی واژه «الله» در روایات. در روایات بر صرف ذات به عنوان «علم» واژه «الله» اطلاق نشده است، بیشتر جنبه استیلاء بر خلق و معبود بودن الله در این واژه لحاظ شده است.
روایاتی مثل: سألته عن معنی الله؟ قال: استولی علی ما دقّ و جلّ «؟» لکنی ارجع الی معنی هو خالق الاشیاء و صانعها «؟» هو الذی یتألّه عند الحوائج و الشدائد کل مخلوق.