اصل در تطبیقات آیات بر جری و تمثیل است و انحصار نیازمند دلیل است.
اصل تمثیل و جری مستند است به سیره و روایات دال بر فرازمانی قرآن و فلسفه نزول قرآن.
نشانه تمثیل میتواند عقلایی یا عقلی بودن مفاد آیه باشد
نشانه انحصار را میتوان از مفاد خود آیه یا قرینه عقلی و وجدان یا روایات وارده و تراث تفسیری از عالمان دین دست آورد.
بیان نشانه های انحصار در آیه اولو الامر و آیه تطهیر
اشاره به روایات، ادراک نقل و وجدان و کلام ابن کثیر دمشقی در اینباره

نکاتی در ارتباط با«ختم الله علی قلوبهم...» و عدم استلزام جبر از آن - توضیحی پیرامون جزم اندیشی و این که جزم اندیشی به اعتبار متعلق آن، تقسیم به حسن و قبح می‌شود.نکته‌ای در ارتباط با آیه:الذین یستمعون القول فیتبعون احسنه - مدیریت آزادی اندیشه و منع مطالعه و ترویج کتب ضلال - تفسیر آیات 21 الی 25 از سوره بقره و نکات آن - آیه 21: یا ایهاالناس اعبدوا ربکم الذی خلقکم... رابطه الناس با اعبدوا - رابطه اعبدوا با ربّ - رابطه اعبدوا بالذی خلقکم - رابطه عبادت با خلقت کل خالق یعبد و غیر الخالق لایُعبد

برخی روایات در مورد لفظ«الله»
1. «استولی علی ما دقّ و جل» از امام کاظم علیه السلام
2. حدیث امام صادق علیه السلام هو شیء خالق الاشیاء و صانعها....
3. بالله الذی لا تحقّ العبادة الّا له.
4. امام عسکری علیه السلام: هو الذی یتالّه الیه عندالحوائج.....
5. امام صادق علیه السلام: الالف الاء الله و اللام الزام الله قلت فالهاء قال: هو ان لمن خالف محمداً.
نعمت حکایت از صنع است - خالق مستحق بندگی است - شریعت دارد الزام می‌نماید و خوار می‌کند. پس این حدیث تطبیق بر نعمت دارد.
لایه‌ای از معنای الله حمل کرد - این که لفظ الله علم است پایه ندارد - این واژه به ذات متجلی اشاره دارد.

8. اختلاف نهادهای تفسیر در تفسیر آیات:
اشاره به اختلاف روایات وارد در ذیل کریمه(ثم لیقضوا تفثهم) و پرسش عبدالله بن سنان و جواب امام علیه السلام. روایت موسی بن أشیم و توجیه امام علیه السلام
شاید از برخی روایات (روایات تفویض) برداشت شود که ائمه علیهم السلام از شأن معنادهی به آیات برخوردار بوده‌اند.
9. جری و تمثیل یا انحصار: روایات مفسّر قرآن که عهده دار تطبیق غیب در الذین یومنون بالغیب بر امام مهدی عجل الله تعالی فرجه و گاه از باب انحصار است مثل تطبیق اولوا الامر بر ائمه معصومین علیهم السلام و در زمان شک باید جری و تمثیل را مقدم کرد.
دلالت روایات یا قرائن بیرونی گاه تعیین کننده یکی از این دو جهت است.