header

تفسیر قرآن کریم(1401-1402) - جلسه 15

تفسیر قرآن کریم(1401-1402)

چند پرسش و پاسخ:
1. فرق الرحمن و الرحیم. حدیث امام صادق علیه السلام: الرحمن اسم خاص بصفة عامة و الرحیم اسم عام بصفة خاصة.
در المیزان آمده: رحمان صیغه مبالغه و دال بر کثرت است و رحیم صفة مشبهه و دال بر بقاء است. لذا مناسب است رحمان دلالت کند بر رحمت کثیر که بر مومن و کافر افاضه می‌شود، و رحیم بر نعمت دائم که بر مومن فرو می‌ریزد.
به نظر می‌رسد: مرحوم طباطبائی ثبوت در صفة مشبهه را به معنای دوام گرفته است که اشتباه است. چنان که رحمان را جازمانه صیغه مبالغه گرفته، در حالی که این نظر قطعی نیست.
به علاوه مساهمه ای که نسبت به رحمان و رحیم صورت گرفته گاه خلاف برخی نصوص به نظر می‌رسد.
نصوصی مانند: الملک یومئذ الحق للرحمن و کان یوماً علی الکافرین عسیراً.(26 فرقان)
یا رحمان الدنیا و الآخرة و رحیمهما(امام سجاد علیه السلام)
اصولا خداوند برای همگان در همه جا و همه زمان ها رحمت است.فتامل
2. رحمت از انفعال و تاثر صاحب رحمت حکایت می‌کند و این فرآیند در خداوند نیست، پس باید رحمت را در خداوند به حقیقت نهایی اش که افاضه و اعطاء به غیر است، تفسیر شود. در دیگر صفات هم باید نسبت به خداوند بومی سازی صورت گیرد.
3. محدوده رحمانیت و رحیمیت خداوند و اتباط این دو وصف با حکمت و عدالت الهی و مساله خلود.....

تفسیر قرآن کریم (1400-1401) - جلسه 15

تفسیر قرآن کریم (1400-1401)

التفسیر شیئان - تفسیر صحیح و ممدوح و تفسیر به رأی
مقسم تفسیر نیست بلکه ما یسمّی بالتفسیر است.
تفسیر به رأی و ممدوح برادران (برادرنمایان) دروغین هستند که گاه انسان مبتلا به تفسیر به رأی است و خود نمی‌داند.
نشانه شناسی تفسیر به رأی: 1. بدون علم (حدیث امام صادق علیه السلام) 2. خلاف ظاهر است 3. غالیانه است 4. بدون مراجعه به معارف اهل بیت علیهم السلام است
مرز تفسیر نوآوری با تفسیر به رأی - ترس ناموجّه و خوف موجّه

تفسیر قرآن کریم(1402-1403) - جلسه 14

تفسیر قرآن کریم(1402-1403)

استفاده از آیه 21: 1. کل رب خالق 2. لانه رب خالق - یعبد
2. ما لیس برب - من کان - لایعبد. ما لیس بخالق - من کان - لایعبد
نکات آیات 21 الی 25 از سوره بقره - نکته فلاتجعلوا لله انداداً
تهمت به شیعه که غیر خداوند را می‌پرستد. اشاره به برخی حرکات افراطیون و جهّال شیعه که بهانه به دشمنان شیعه می‌دهند.اشاره به آیه قال عفریت من الجن انا آتیک به.
و این که توانایی فوق العاده در انحصار أنفاس نفیس نیست بلکه برخی پلشتان نیز صاحب قدرت می‌شوند.
قدرت آصف بن برخیا و قدرت ائمه علیهم السلام. در و انتم نعلمون در آخر آیه 22 می‌تواند انشاء در قالب خبر باشد یا قضیه مشروطه باشد.

تفسیر قرآن کریم(1401-1402) - جلسه 14

تفسیر قرآن کریم(1401-1402)

در مورد رحمان اختلاف است برخی آن را عَلَم می‌دانند و قاعدتا «ال» داخل بر آن را زاید فرض می‌کنند. و برخی وصف مشتق از صیغه مبالغه یا اسم فاعل البته با حفظ مبالغه در ساختار آن.
الف و لام هم موصوله است، چنان که روایتی در این زمینه دلالت دارد: فقولوا عند افتتاح کل امر صغیر او عظیم بسم الله الرحمن الرحیم ای استعین علی هذا الامر بالله الذی لاتستحق العبادة لغیره المغیث اذا استغیث المجیب اذا دعی الرحمن الذی یرحم یبسط الرزق علینا الرحیم بنا فی ادیاننا و دنیانا و آخرتنا.
تفاوت رحیم و رحمان - امام صادق علیه السلام: الرحمان اسم خاص بصفة عامة و الرحیم اسم عام بصفة خاصة.