سوال در ارتباط با آیه 62 سوره بقره: 28 مرتبه در قرآن صراط مستقیم به صورت نکره آمده است آیا دلالت بر تعدد صراط های مستقیم نمی‌کند؟
صراط سوی نیز یک بار در قرآن آمده است (آیه 43 سوره مریم)
جواب:
1. پذیرش تعدد نوعی تکثر در صراط ها در هنجارهای اجتماعی و عرفی
2. نکره دال بر تعدد نیست در قرآن نکره به منظور افاده جنس زیاد آمده است مانند کافورا و حسنة و...
3. باید متشابه را در کنار محکم معنا نمود
نکات تفسیری آیات 63 الی 74
1. مراد از رفعنا فوقکم الطور؛ تفسیر اعجازی آن و تفسیر مادی آن (مانند مراد از ردالشمس در داستان حضرت امیر علیه السلام)
2. جریان مورد اشاره در آیه 65 و لقد علمتم الذین اعتدوا منکم فی السبت با مقارنه با آیه 163 اعراف و سئلهم عن القریة (بحث حیل و تدابیر و لزوم اتخاذ راهی واسط در این باره)

توضیحات‌ی راجع به آیه اولوا الامر داده شد - اهمیت حدیث شریف لاجبر و لا تفویض بل امر بین الامرین - معنای جبر، توسعه جبر به جبر تاریخ و جبر محیط و نظرات جدید راجع به جبر - معنای تفویض و تصور خدای غایب از برخی صحنه ها - خدای ساعت ساز و معمار.
سه تصور از امر بین الامرین: 1. شرکت عرضی: خداوند و بنده و انتساب فعل به هر دو علی الحقیقة.(این نظر مشکل تفویض دارد)
2. شرکت طولی: مقدمات بعید از خداوند و بقیه از بنده است.(این نظر نیز مشکل تفویض دارد)
3. نسبت مقدمات غیر قریب به خداوند و نسبت مقدمات خودکار به هر دو به نحو حقیقت به طوری که مستلزم غیبت خداوند در صحنه نیست.

اسم در لغت و عرف به معنای لفظ موضوع برای مسمّی است و از این جهت ابهام ندارد. اما در ترکیب(بسم الله) ابهام دارد و حداقل سه نظر در آن هست:1. زاید است 2. به معنای مصدر مزید فیه یعنی"تسمیه" است 3. به معنای ذات و مسمّی است.
نقد نظر اول:حمل برزاید اگر اصل آن را نسبت به قرآن بپذیریم نیازمند دلیل است و چنین دلیلی در اینجا وجود ندارد.
چرا توهم زیادت اسم شده است؟چون قایل فکر کرده اسم منشأ اثر نیست و نمی‌تواند مورد حمد و تسبیح واقع شود ولذا در آیاتی مثل سبّح اسم ربک الاعلی و فسبح باسم ربک العظیم هم باید قایل به زیادت اسم باشد!
نظر دوم:نیز دلیل می‌طلبد! شاید طرف مثل ابدأ در تقدیر یا نیت گرفته و مناسب دیده که اسم به معنای تسمیه باشد.
نظر سوم:باید دید منظور قائلان چیست؟ برخی با توجه به ظاهر این نظر، این نظر را نقد کرده‌اند. نقودی را شیخ طوسی بر این نظر وارد کرده است.(تفسیر تبیان 26/1)
داوری: به نظر می‌رسد نباید این نظر را آن قدر سخیف دانست که شیخ طوسی فرض کرده است!یا برخی دیگر.
(تفسیر القرآن الکریم75/1 و المنار 40/1)
نقل روایتی در این باره/کلام المیزان درباره اسم/دو اطلاق برای اسم.

6. اعتدال نسبت به فرآورده های دانش بشر و بیان سر رفتار در اینباره
خلقت انسان
هیات بطلمیوس
حرکت زمین
7. رهیدن از تعصب، جزم گرایی و پرهیز از تطبیقات قطعی که گاه چیزی جز تخرص به غیب نیست.
ذکر چند مثال در اینباره
8. استفاده از عقل مفسر در تفسیر آیات و روایات