چرا قرآن دارای بطن است
نقل روایت در اینباره از جلد 27 وسائل صفحه 194 حدیث 44
لزوم پرهیز از تفسیر به رای و به اشتها
5. شروط تفسیر (شرط لازم و شرط کمال)
الف. داشتن علوم لازم، اهتمام به علوم ادبی و مراجعه به روایات و تاریخ و علوم تجربی
ب. داشتن مبنا در کلان مسائل اساسی مثل پذیرفتن مبنای نحو کوفه یا نحو بصره، موضع روشن نسبت به سیاق و اهتمام به حفظ حداکثری انسجام آیات و فقرات یک آیه، اسباب نزول و شان نزول و ...
ج. ...

راجع به الکتاب آیا مراد قرآن است؟
لام در للمتقین: اختصاص یا تقویت؟ توضیح لام تقویت
طرح اشکال معروف؛
1. اختصاص به متقین کمال قرآن نیست
2. خلاف وجدان در خارج است
3. خلاف برخی آیات دیگر مثل آیه 185 سوره بقره است
اجمال جواب ها:
1. تصرف در الکتاب 2. تصرف در لام للمتقین
3. تصرف در هدی 4. تصرف در معنای متقین

پیام اصلی سوره مبارکه حمد
اشاره به روش تربیتی صحیح (روش چهارم)
تربیت براساس حکمت و مصلحت
از این رو ترحم و گذشت در کنار قاطعیت و حتی مجازات قرار میگیرد.
از تعبیر رب العالمین باید متوجه اشاره این سوره به تربیت شد.
رب به مولا و سیدی میگویند که عهده دار تربیت است.
الرحمن الرحیم اشاره به یک بخش از تربیت و مالک یوم الدین اشاره به بخش دوم دارد.
وصف قیامت به یوم الدین که به معنای یوم مجازات است جنبه دوم تربیت را تداعی میکند.
یوم الدین روز مجازات است.
روش تربیتی قرآن نه تنها در تربیت فردی بلکه در تربیت جمعی و حکومت نیز هست.
از این روش تربیت میتوان توجیه عقاب خداوند را در آخرت فهمید.
البته در برخی از ادعیه عقوبت مومنان از خداوند متعال غیر منتظره معرفی شده است که باید پاسخ داده شود.

فلسفه تفسیر
4. القرآن لیس شیئا واحدا بل اشیاء
مفهوم شناسی ظهر
بطن
تاویل
توضیح حدیث
ان کتاب الله علی اربعة اشیاء
العبارة و الاشارة و اللطائف و الحقائق ...
روایت : ظهره تنزیله و بطنه تاویله
سه نظر در تفسیر تاویل