1. در دلالت جمل خبریه بر وجوب-بعد این که معلوم شد به قصد حکایت نیامده- دو نظر وجود دارد: محقق خراسانی آن را ظاهر در وجوب می‌داند یا لااقل (اگر ظهور نباشد) با کمک گرفتن از مقدمات حکمت موجب می‌شود که دلالت بر وجوب متعین کند.
و وجه آن شدت مناسبت اخبار با وجوب است و بقیه محتملات بیان و نصب قرینه می‌طلبد. البته مثل صاحب مستند(محقق نراقی) دلالت بر وجوب را انکار کرده است.
تنبیه: در آن چه در بحث اول گفته شد که جمل خبریه دالّ بر وجوب است فرقی نمی‌کند که معنای جمله خبریه مستقل در طلب باشد یا طلب داعی باشد(درر الفوائد:حاج شیخ)

از فروع مناسب ذکر: 1. جواز تقلید مجتهد، آیا مجتهد می‌تواند تقلید کند و خود متصدی استنباط نشود هر چند قادر بر استنباط فعلی باشد؟ محقق خویی: جایز نیست زیرا ادله تقلید شامل او نمی‌شود خواه مجتهد بالفعل باشد حتی در مساله مورد نظر یا به ملکه اجتهاد رسیده باشد! بلکه باید به استنباط بپردازد.
2. تقلید در مسائل اصول دین - و شخص مرجِع در اصول دین اگر تقلید جایز باشد کیست؟
تحقیق در مساله: فقره اول از مساله 19 (تقلید از غیر مجتهد) مستند است به 1. غیر مجتهد عالم، فقیه، اهل ذکر و ناظر در حلال و حرام به حساب نمی‌آید 2. اجماع 3. عدم الدلیل 4. اولویت نسبت به عدم جواز تقلید از اعلم
فقره دوم از مساله 19:(غیر مجتهد باید تقلید کند) قبلاً سند آن ذکر شد.
البته احتیاط هم می‌تواند داشته باشد یا خود را به اجتهاد برساند.
نسبت به لزوم تصدی استنباط دو نظر وجود دارد: لازم نیست؛ زیرا جاهل است و... 2. لازم است.

لزوم رعایت اصول عقلایی حتی الامکان در تفسیر قرآن
اصرار موجّه بر ربط آیات به یکدیگر متی ما امکن. نسبت به قرآن باید گفت: مثل قرآن مثل یوم القیمة است که جز حق در مورد او جاری نیست و زیر پا گذاشتن اصول مقرّر عقلایی با حق علی الاطلاق بودن قرآن نمی‌سازد.
آیه سوره بیّنه در مقام بیان حصر عبادت در عبادة الله است و نفی شرک و زیادتی نباید در مورد آن قائل شد.
سیاق آیات و پیش آمد تخصیص اکثر بر فرض دلالت آیه بر اصل مورد بحث نیز شاهد مدّعای ما است.
در دلالت آیه اطاعت بر اصل مزبور - بیان استدلال:
آیه دال بر اطاعت است و اطاعت با قصد امتثال است. البته توصلیات تخصیصاً خارج شده است.
نقد استدلال به آیه برای استفاده اصل - دو مبنا برای اطاعت: انجام عمل با قصد امتثال و صرف عدم معصیت و مراد در آیه معنای دوم اطاعت است.

نقد و تحقیق
1. رأی و نگاه فقیه به تقلید در تعیین شرائط آن مؤثر است.اگر محض رجوع جاهل به عالم نباشد، شرط ایمان راحت تر اعتبار پیدا می‌کند.(نقد کلام محقق حکیم)
2. اجماع در مورد، اتفاق ضروری است که نمی‌توان از آن راحت گذشت و آن را مدرکی دانست.
تقلید نیز امر مستحدثی نیست در ارتکاز بوده است.
(تایید کلام محقق حکیم)
3. رفتار محقق حکیم و خویی نسبت به دو روایت وجیه نیست. دلالت این دو مکاتبه بر عدم اعتماد به مخالف (هر که باشد) در اخذ معالم دین قابل انکار نیست.
و نباید به نقل راوی ثقه مقایسه شود. یا با ضعف سند کنار گذاشته شود.
انصراف به قضات هم ندارد.