توضیح بیشتر از حوزه اختیارات واضع و تمییز موارد تدخّل او از غیر آن.
واضع در حوزه موضوع له و شرائط آن می‌تواند دخالت کند مثلا لا و لم را برای نفی وضع کند و یکی را در نفی ماضی و دیگری را در نفی مضارع و هکذا، اما پس از وضع نمی‌تواند کاری که خارج از موضوع له است انجام دهد. مشکل نظر جناب آخوند همین است که موضوع له را در حروف و اسماء یکی می‌داند، استقلال و فی غیره بودن را خارج از حریم موضوع له می‌داند و از طرفی پای واضع را به میان می‌آورد.
البته مراعات هنجار های یک زبان در مفاهمه ربطی به وضع ندارد و امر دیگری است.
ملاحظه دیگری که بر محقق خراسانی وارد است این که در خارج وجود ربطی غیر از وجود نفسی است و دال بر اولی حرف است، چنان که دال بر دوم اسم است، پس نمی‌تواند موضوع له این دو یکی باشد.
مثلا ابتدا سیر و انتها سیر غیر از نسبت ربطی سیر بالبصرة و بالکوفة است.(سرت من البصرة الی الکوفه)
لازمه سخن ما این نیست که موضوع له حقائق و عینیت ها در خارج است.

توضیحاتی پیرامون
معیار تقدیم در تزاحم و ترجیح در تعارض
آیا تقدیم اهم بر مهم تنها معیار است یا یکی از معیارها است؟
تقلید چیست؟
رجوع جاهل به عالم یا زعامت و ... ؟
فهم نظام دار شریعت و ساز و کار آن
آیا قضایای شرعی خارجیه است یا حقیقیة؟
اصل حکمت انگاری یا علت انگاری
محوریت آلیة کشف الشریعة و تحصیل العذر

تفصیل بین قضایای شخصیه و احکام موقت با قضایای قانونیه
وقوع عقیب حظر در فرض اول صلاحیت قرینیت دارد و در فرض دوم ندارد.
کلام مرحوم مصطفی خمینی جالب است. عدم اعتنا به احتمال وجود قرینه ای که دست ما نرسیده است. عدم اعتنا به قرینیت موجود
نتیجه تحقیق: عدم خروج صیغه از وضعیت خودش با وقوع عقیب حظر.
تنبیهات: 1. امر عقیب نهی و توهم نهی یا امر عقیب استیذان 2. توهم شخصی و نوعی
3. تعیین محل نزاع: گستره نزاع در عام و خاص نیست
4. اولی در توسعه محل نزاع و تغییر آن است.

درس اخلاق: اقسام نیکی ها و آثار آن ها
خذ من اموالهم صدقة تطهّرهم و تزکیهم و صلّ علیهم
آب مطهر از خبث است و حدث - لکن زکات مطهر ذات است از رذائل و خبائث.
و اذ تاذّن ربکم لئن شکرتم لازیدنکم(اقسام نیکی ها از جهت آثار با محوریت قرآن و حدیث)
1. رفع برخی شبهات 2. ترتیب صحیح کارها
مطالعه زندگی گذشتگان انسان را شکور بار می‌آورد و پاکیزه می‌کند.
قصه مرحوم خوانساری و محقق خویی
5-4. فی دلالة الفعل علی الزمان؟ بحث اصولی نیست لکن طرح مختصر آن لازم است.
اختلاف بین نحات در اخذ زمان در مدلول فعل - شعر ابن مالک در مقابل مخالفت فی الجمله ابن هشام.