سوال در ارتباط با آیه 62 سوره بقره: 28 مرتبه در قرآن صراط مستقیم به صورت نکره آمده است آیا دلالت بر تعدد صراط های مستقیم نمی‌کند؟
صراط سوی نیز یک بار در قرآن آمده است (آیه 43 سوره مریم)
جواب:
1. پذیرش تعدد نوعی تکثر در صراط ها در هنجارهای اجتماعی و عرفی
2. نکره دال بر تعدد نیست در قرآن نکره به منظور افاده جنس زیاد آمده است مانند کافورا و حسنة و...
3. باید متشابه را در کنار محکم معنا نمود
نکات تفسیری آیات 63 الی 74
1. مراد از رفعنا فوقکم الطور؛ تفسیر اعجازی آن و تفسیر مادی آن (مانند مراد از ردالشمس در داستان حضرت امیر علیه السلام)
2. جریان مورد اشاره در آیه 65 و لقد علمتم الذین اعتدوا منکم فی السبت با مقارنه با آیه 163 اعراف و سئلهم عن القریة (بحث حیل و تدابیر و لزوم اتخاذ راهی واسط در این باره)

شرح مساله 46 - تعلیقات - فرع اول: مساله تقلید تقلیدی نیست - دفاع محقق حکیم از تقلیدی بودن تقلید از اعلم - نقد تعلیقه ها - نقد تعلیقه محقق حکیم - استلزام دور - بیان دور اگر تقلیدی باشد:
حجیت متوقف بر جواز و جواز متوقف بر حجیت.
مساله ترجیح اصولی بر محدث مساله شرعی نیست تا تقلیدی فرض شود یا عقلی.

کاربست دوم : ضمان یا عدم ضمان جانی نسبت به هزینه های درمان و از کار افتادگی
در این کاربست از چند قاعده اصولی و فقهی یاد میشود
قاعده لاضرر
قاعده تسبیب
قاعده اطلاق مقامی
قاعده لاحرج
و ...
آرای فقیهان در مساله مختلف است
از رای به عدم ضمان مطلق تا ضمان مطلق جدا از دیه و ارش در مساله داریم
قانون گذار در مساله ساکت است
طبیعتا اطلاق مقامی اقتضای عدم ضمان دارد
اما ادله و اسناد ...

نقد سوم محقق نایینی بر کلام مرحوم آخوند: حکومت 2 قسم است: واقعی و ظاهری
آن چه اثر دارد حکومت واقعی است و آن چه در این جا هست حکومت ظاهری است که موجب تخصیص و تفسیر و تقیید نمی شود.
نقد چهارم: آن چه در اصول عملیه هست در امارات نیز هست بلکه اولی است.
نقد پنجم: اگر حکومت است باید همه آثار پیاده شود... و لایلتزم به احد
نقد نقد:
1. نقد اول محقق نایینی بر محقق خراسانی تمام نیست چون نسبت داده شده به ایشان تمام نیست.
2. ادعا این است که عرف در نسبت بین این دو دسته از دلیل چنین می فهمد.