اقتضای تحقیق در مساله اجزا و توابع:
1. تعیین محل نزاع: جایی که دلیل خاص یا جهت خاص نیست مثلا لاتعاد - فراغ - تجاوز یا در نکاح لکل قوم نکاح و قهراً لکل قوم طلاق نیز درست می شود.
یا نسبت به گذشته که اثرش منقطع شده چنان که برای کارهای جدید و تاسیس از حالا به بعد - این که وکیل یا نایب یا وصی یا اجیر مطابق فتوای چه کسی عمل کند جای بحث در این جا نیست نه به اجزا مربوط است و نه مناسبات آن.
2. آن چه می تواند تعیین کننده باشد استلزام عسر و حرج است لکن مشکل آن گفته شد.
لایقال که ما در فرآیند جعل قرارش می دهیم، اذ یقال: عدم اجزا و قهرا لزوم اعاده یا قضا یا عدم ترتب آثار جعل حکم نیست. بله در قضا بنا بر لزوم قضا به امر جدید جعل است که حرج نوعی در مورد آن جاری است.
3. وضعیت حرج و عسر به گونه ای که گفته شده نیست مثلا در معاملات عدم ترتب اثر به عنوان معامله مشکلی ایجاد نمی کند. نقد کلام محقق خویی محاضرات ج 2 ص 289
4. نتیجه عدم اجزا است اگر چیزی بماند و حرج هم نوعیا نیست تا شبهه جریان نوعی آن باشد.

فی الاصل الذی یرجع الیه عند الشک - بیان اقتضاء القاعده الاولیة فی المساله
محقق نایینی: عدم اجزاء در موضوعات و احکام - قول به اجزاء یستلزم التصویب - قول به تصویب در موضوعات گرچه اجماع بر بطلان آن نیست لکن خلاف ظاهر ادله اش است مانند خلاف ادله طرق که ظهور در طریقیت دارد - بر فرض ضیق خناق و لزوم التزام به سببیت از آن اجزاء در نمی‌آید نهایت مصلحت سلوکیه می شود.
مگر دلیل خاص داشته باشیم مثل باب قضاء فی الجمله
محقق خویی: لزوم تفصیل بین طریقیت و سببیت در باب امارات و حجج مگر دلیلی بر خلاف دلالت کند.

اقتراح مساله 44 ذیل مساله 20 آمده است.
راه فهم موضوعات:
1. علم 2. اطمینان حاصل از مبادی عقلائیه 3. خبر موثوق به 4. بینه 5. خبر ثقه اگر اطمینان بر خلاف آن نباشد.
اولویت حذف مساله 44 است.
گفتگو از مساله 45 قبلا گذشت.
مساله 46: چهار فرع دارد:
1. وجوب تقلید از اعلم در وجوب تقلید از اعلم
2. عدم جواز تقلید از غیر اعلم اگر فتوا به عدم لزوم تقلید از اعلم بدهد!
3. یشکل الاعتماد بر رأی اعلم اگر فتوا به عدم وجوب تقلید از اعلم بدهد.
4. قدر متیقن للعامی تقلید الاعلم فی الفرعیات.
ابهامات و پرشس ها و پاسخ ها.
1. چرا احتیاط نکردند و در فرع اول فتوا دادند؟!
2. بین فرع اول و سوم نمی توان جمع نمود!

ادامه تطبیق سابق
گفتگو از کارکرد گرایی و اسم گرایی
تغییر کارکرد در شتر در دیه
تغییر فرآیند تولید در حله
مثال های دیگر