ادله اشتراط اطلاق اجتهاد: انسداد، آیه اهل ذکر، روایت احتجاج، مقبوله ابن حنظله، روایت هرون بن جهم و اصل
ادله عدم اشتراط: عموم بنای عقلا، مشهوره ابو خدیجه(اختصاصش به باب قضا مانع نیست) و اقتضای عقل و اعتبار
نقد ادله اشتراط:
1. نقد تمسک به آیه سوال از اهل ذکر گذشت.
نوبت به شک نمی‌رسد تا قدر متیقن گرفته شود.
گاه متجزی قدر متیقن است.
2. دلیل انسداد محصل ندارد.
3. روایت احتجاج سند ندارد و سیاق آن می‌رساند که امام علیه السلام در صدد بیان وجوب تقلید نیستند.
4. مقبوله ابن حنظله و روایت هرون بن جهم مربوط به باب قضا است.

تفسیر آیات 40 تا 61 از سوره بقره - در مشابهات امت اسلام و امم سابق مخصوصا بنی اسرائیل - لم یجر فی بنی اسرائیل شیء الّا و یکون فی امتی مثله - کل ما یکون فی بنی اسرائیل یکون فی هذه الامة مثله حذو النعل بالنعل - کل ما کان فی الامم السابقه فانه یکون فی هذه الامة مثله
از نکات جالب عدد 12 است در بنی اسرائیل و در امت نبی مکرم - عدد اسباط موسی - نقبای بنی اسرائیل (نقبا غیر از اسباط) - اسباط یعقوب - عدد چشمه های جاری شده با عصای موسی (آیه 60 از همین سوره) در مقابل عدد ائمه علیهم السلام- عدد بیعت کنندگان با پیامبر از اهل یثرب - عدد باقی ماندگان در نماز جمعه پیامبر - عدد متعرضان به خلافت ابوبکر که نزد مولا برای بیعت آمدند - 12 مهری بعد از امام عصر علیه السلام و... البته این اعداد بدون پیام نیست هر چند ما وجه تراشی و افراط در این زمینه را قبول نداریم اما تاکید داریم که اعداد بدون پیام نیست.
تحقیق در مورد الذین یظنون انهم ملاقوا ربهم- برخی ظن را به یتوقعون و حفظ معنای مشهور آن گرفته‌اند و ملاقات رب را به ملاقات ثواب و جنت معنا کرده‌اند.
در لغت ظن به یقین نیز معنا شده است لکن لغات بعد از اسلام قدری متهم به اثر پذیری از روایات است لکن در این زمینه برخی روایات تعیین کننده است.

پاسخ به پرسش های درسی 1402-1403
فقه و اصول تا 4 آذرماه 1402
فقه جلسه سی و چهارم
اصول جلسه بیست و هفتم

اشتراط حرّیت در مرجع تقلید - اختلاف در اشتراط حریت
در باب قضا گفته شده:
1. قضا ولایت می‌خواهد که عبد ندارد.
2. حق مولی مستغرِق اوقات او است.
3. از مناصب جلیله است
4. آیه نفی قدرت
جواب: 1. اگر قضا لازم شد، مقدارِ لازم در قضا استثناء می‌شود و مورد حق مولا واقع نمی‌شود.
2. عبد بودن با منصب قضاوت منافات ندارد.
3. از مولا استیذان می‌شود 4. آیه منافات با اهلیت عبد ندارد.
تحقیق
مقدمه: لازم است فقیه در این ارتباط به قرار برسد و مثل محقق خویی متفاوت صحبت نکند.
باید: 1. مرجعیت را تحلیل یا تقسیم کرد و احیاناً به مثل برخی نبوت‌ها مقایسه نکرد...